Wspólna płodność partnerów

Jak już wiemy kobieta jest płodna tylko przez 24 godziny w ciągu cyklu. Jednakże plemniki mogą żyć w śluzie płodnym 3-5 dni. Tak więc w takim przypadku należy mówić o wspólnej płodności partnerów. Wspólna płodność to długość życia plemników dodana do długości życia komórki jajowej.

Teraz widzimy, iż płodność to cecha wspólna, tak więc kobieta i mężczyzna są jednakowo odpowiedzialni za poczęcie dziecka. To właśnie nieznajomość rytmu biologicznego sprawia, że wiele par nie wie, jak dokładnie określić najlepszy czas na poczęcie potomstwa. Wiele podchodzi do tego w sposób bezmyślny, np. wtedy, gdy kobieta nie posiada śluzu płodnego, a zatem jest w fazie niepłodności.

Objawy płodności

Wbrew pozorom objawy płodności można samodzielnie zobaczyć. Są one dosyć charakterystyczne dla fazy miesiączki. Po jej zakończeniu w większości cykli u wlotu szyjki macicy znajduje się korek gęstego śluzu. W trakcie dojrzewania komórki jajowej zwiększa się stężenie estrogenu we krwi. Dlatego szyjki macicy wtedy są bardzo wrażliwe na krążące w krwioobiegu estrogeny. I to właśnie pod ich wpływem wydzielany jest śluz.

Śluz płodny

Na samy początku śluz jest mętny i gęsty, ale stopniowo przekształca się w nieco bardziej rozciągliwy, śliski i przejrzysty. Wówczas zwiększa się również jego ilość. To właśnie wtedy kobieta odczuwa mokrość. Końcowa postać śluzu konsystencją przypomina surowe białko jaja kurzego. To ta wydzielina jest określana mianem śluzu płodnego. Cały proces jego „przekształcania” trwa 6 dni. Pod koniec zostaje uwolniona komórka jajowa, która wydostaje się do jajowodu. Po zakończeniu jajeczkowania, szyjka macicy nie wytwarza już płodnego śluzu i następuje zablokowanie dostępu do niej za pośrednictwem gęstego śluzu. To właśnie obecność śluzu płodnego przyczynia się do zachowania plemników przy życiu. W tej specjalnej wydzielinie plemniki mogą przeżyć 3-5 dni. Bez tego „życiodajnego” śluzu plemniki giną już po 3 godzinach. Przyglądając się konsystencji tej gęstej wydzieliny pod mikroskopem możemy zaobserwować, że ta bariera jest dla tych plemników trudną drogą do przebycia. Śluz płodny jest bogaty w środki odżywiające plemniki, które pozostały w pochwie po stosunku płciowym.

Położenie szyjki macicy

Przed jajeczkowaniem szyjka jest sucha, twarda i zamknięta, a także nieco obniżona w pochwie. Te objawy są charakterystyczne dla okresu niepłodności.

Podczas jajeczkowania natomiast szyjka jest miękka, mokra, a jej ujście otwarte. Wtedy to ona sama podnosi się w pochwie ku górze. Po jajeczkowaniu pod wpływem progesteronu zamyka się i znów staje się twarda. Po nabraniu pewnej wprawy wszystkie te zmiany są łatwe do zaobserwowania i nie sprawiają większych problemów.

Pozostałe objawy płodności

Przedstawiliśmy już jak określić płodność i niepłodność na podstawie obserwowania temperatury, położenia szyjki macicy, a także obserwacji śluzu. Oczywiście istnieją inne sposoby, dodatkowe objawy, które występują w okresie jajeczkowania. Jednakże te u jednych kobiet występują, a u innych niestety nie. Zaliczyć do nich można: ból w podbrzuszu po jednej lub po drugiej stronie (ból owulacyjny), napięcie piersi, wyczulone brodawki, plamienie owulacyjne. Objawia się ono poprzez niewielką ilość domieszki krwi w śluzie.

Temperatura

To właśnie dzięki temperaturze możemy również zbadać, kiedy przypada okres płodności, a kiedy okres niepłodności. Zostaje ona zmieniona podczas wydzielana hormonu zwanym progesteronem. W trakcie raptownego wzrostu temperatury mamy pewność, że rozpoczęła się produkcja progesteronu. Czyli to oznacza, że miało miejsce wcześniej jajeczkowanie. By ta metoda przyniosła skutek należy codziennie rano mierzyć temperaturę. Istotne jest, by robić to każdego dnia o tej samej porze. Najlepszym rozwiązaniem jest pomiar wykonywany na czczo, zaraz po przebudzeniu, nie wychodząc jeszcze z łóżka. Wtedy jest to tak zwana temperatura podstawowa ciała. Kobiety, które prowadzą nocny tryb życia mogą mierzyć temperaturę po minimum 3 godzinach odpoczynku w pozycji leżącej, również pamiętając o tym, by robić to zawsze o tej samej godzinie.

Mierząc temperaturę najdokładniejsze wyniki otrzymamy wykonując to w pochwie lub w odbycie. Można również dokonywać pomiaru temperatury w ustach (pod językiem). Muszą być one cały czas zamknięte przez ten okres. Czas mierzenia jest uzależniony od miejsca i rodzaju termometru. By uzyskać najlepsze wyniki, najlepiej jest wykorzystać specjalny termometr z odpowiednio większą podziałką. Są one bardziej wyczulone. Przy tym można również wykorzystywać termometry elektroniczne lub też z braku innego – ewentualnie zwykły. Przy pomiarach bardzo istotne jest, by za każdym razem wykorzystywać jeden i ten sam termometr. Skok temperatury w przedziale minimum 0,2 stopnia następuje zaraz po jajeczkowaniu i to wówczas on świadczy o rozwoju ciałka żółtego. To właśnie ono jest odpowiedzialne za wydzielanie progesteronu, który to podwyższa temperaturę ciała. Temperatura opada, gdy cykl ma się ku końcowi, a przy rozpoczynającej się kolejnej menstruacji.

Gdy u kobiety nie nastąpi powyżej wspomniany skok temperatury, oznacza to, że w danym cyklu nie miała jajeczkowania. Świadczy to o tym, iż nie doszło do uwolnienia dojrzałej komórki jajowej. Cykl był zatem bezpłodny. Test termiczny jest prostym i tanim sposobem na wyznaczenie okresu płodności.